Czym jest higiena cyfrowa?
Higiena cyfrowa jest to zespół czynności i postaw, które mają zapewnić bezpieczne użytkowanie urządzeń elektronicznych oraz nowoczesnych technologii, w taki sposób, aby nie stanowiło
ono zagrożenia dla naszego życia i zdrowia. Higiena cyfrowa obejmuje również zagadnienia związane
z naszym ciałem, a dokładniej z postawami, jakie przyjmujemy, gdy korzystamy z urządzeń elektronicznych i łączymy się z siecią
W dzisiejszych czasach już od najmłodszych lat mamy styczność z nowoczesnymi technologiami – tabletami, smartfonami, telewizorami. Choć wiadomo, że odpowiednie korzystanie z tych urządzeń może pozytywnie wpływać na rozwój dzieci, należy pamiętać, że ich nadmierne i niekontrolowane użytkowanie wpływa zdecydowanie negatywnie Jakie są więc zalety i wady korzystania z technologii przez przedszkolaki oraz jak dbać o higienę cyfrową najmłodszych?
Zalety korzystania z nowoczesnych technologii
- Rozwój umiejętności poznawczych – odpowiednio dobrane aplikacje edukacyjne mogą wspierać naukę między innymi kolorów, liter, liczb ale też logicznego myślenia.
- Stymulacja kreatywności – gry i programy do rysowania czy układania mogą rozwijać wyobraźnię
i umiejętności manualne. - Ułatwiona komunikacja – wideorozmowy z bliskimi mogą pomóc w budowaniu więzi, zwłaszcza
jeśli rodzina mieszka daleko. - Edukacja przez zabawę – gry edukacyjne, filmy edukacyjne czy interaktywne książki mogą zachęcać dzieci do poznawania świata w atrakcyjny sposób.
- Przygotowanie do przyszłości – umiejętność korzystania z technologii jest niezbędna
we współczesnym świecie, a wczesna nauka odpowiedniego korzystania będzie owocować
w późniejszych latach.
Wady i zagrożenia
- Problemy z koncentracją – nadmierne korzystanie z ekranów prowadzi do trudności w skupieniu uwagi i obniża zdolności do samodzielnej zabawy.
- Zaburzenia snu – światło niebieskie emitowane przez ekrany zakłóca produkcję melatoniny,
co wpływa na jakość snu dziecka i dorosłych. - Opóźnienia w rozwoju mowy – zbyt częste korzystanie z technologii opóźnia rozwój mowy, ogranicza ilość interakcji z rówieśnikami i dorosłymi, co jest bardzo ważne dla rozwijania umiejętności językowych.
- Uzależnienie od ekranu – brak umiaru w korzystaniu z urządzeń prowadzi do uzależniań
oraz trudności w odnalezieniu się w sytuacjach wymagających cierpliwości i samokontroli. - Ograniczenie aktywności fizycznej – siedzący tryb życia związany z oglądaniem ekranów wpływa negatywnie na rozwój motoryczny i zdrowie dziecka.
- Negatywny wpływ na relacje społeczne – dzieci spędzające dużo czasu przed ekranem mają trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami.
Zarówno dzieci, jak i dorośli korzystają z telefonów, komputerów itp. – dlatego każdy powinien mieć świadomość zagrożeń związanych z nadmiernym korzystaniem z tego typu urządzeń oraz wiedzę
na temat zasad bezpiecznego korzystania z nich. Podczas korzystania z urządzeń ekranowych mózg jest zadowolony, bo nieustannie pobudzany jest w nim ośrodek nagrody, który pobudza nas do nadmiernego korzystania z urządzeń ekranowych. Popularne serwisy, aplikacje, platformy w Internecie są projektowane w taki sposób, aby jak najdłużej utrzymać naszą uwagę.
Jak dbać o higienę cyfrową przedszkolaków?
- Ustal jasne zasady – określ maksymalny czas korzystania z urządzeń (np. 30 minut dziennie) i trzymaj się ustaleń.
- Zadbaj o treści – wybieraj aplikacje i filmy edukacyjne, dostosowane do wieku dziecka.
- Angażuj się – towarzysz dziecku w korzystaniu z technologii, komentuj treści i zachęcaj do interakcji.
- Ogranicz ekrany przed snem – najlepiej wyłączać urządzenia co najmniej godzinę przed pójściem spać.
- Zachęcaj do aktywności offline – czytanie książek, zabawy na świeżym powietrzu i kontakt
z rówieśnikami są kluczowe dla prawidłowego rozwoju. - Bądź wzorem – dzieci naśladują dorosłych, więc warto samemu ograniczać czas spędzany przed ekranem.
- Monitoruj treści i czas – warto stosować aplikacje kontroli rodzicielskiej i dbać o to, by dziecko
nie miało dostępu do nieodpowiednich treści. - Promuj zdrowe nawyki technologiczne – ucz dziecko, że technologia jest narzędziem, a nie celem samym w sobie.
Nowoczesne technologie mogą być wartościowym narzędziem edukacyjnym, ale ich nadmiar może prowadzić do negatywnych skutków. Kluczem do zdrowej higieny cyfrowej jest umiar i świadome korzystanie z urządzeń w sposób wspierający rozwój dziecka.
Izabela Szczurek
Źródło:
www.gov.pl
www.pzpw.pl